Ο ΠΟΛΕΜΟΣ, Η ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΙ Η ΘΕΣΗ ΙΣΧΥΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΩΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου

Πρόλογος

Και ανθρωπιστής είμαι.

Και ειρηνόφιλος είμαι.

Και προοδευτικός δημοκράτης είμαι.

Και υπέρ της πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής ελευθερίας είμαι.

Και ενάντια στην ολιγαρχία, την τυραννία, τον φασισμό, τον ναζισμό, τον εθνικισμό και τον ρατσισμό είμαι.

Και υπέρ της αρμονικής συνύπαρξης των λαών είμαι.

Και υπέρ ενός ισχυρού κοινωνικού κράτους χωρίς φτωχούς είμαι.

Και υπέρ μιας αταξικής κοινωνίας είμαι.

Και υπέρ ενός ουδετερόθρησκου ή απόλυτα ανεξίθρησκου κράτους είμαι.

Και ενάντια σε κάθε μορφή ιμπεριαλιστικής πολιτικής ή οικονομικής εξουσίας είμαι.

Και υπέρ των απλών ανθρώπων και λαών είμαι.

Και υπέρ της κατάργησης όλων των προνομίων των ισχυρών είμαι.

Και υπέρ της διαφορετικότητας των λαών και των πολιτισμών είμαι.

Και υπέρ της εξάλειψης κάθε μορφής φτώχειας και αναλφαβητισμού είμαι.

Και υπέρ της κατάργησης των κάθε μορφής διακρίσεων είμαι.

Και υπέρ της ένωσης των προλετάριων όλων των χωρών είμαι.

Και υπέρ του Λόγου και του Διαλόγου είμαι.

Σχετική ανάλυση με τον πόλεμο και την ειρήνη και τα πολιτισμικά παραδείγματα

Είμαι με όλα αυτά και άλλα πολλά που θα γέμιζα κατεβατά ολόκληρα. Είμαι με όλα εκείνα που καθιστούν "πραγματικότητα" την απόλυτη ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, ΤΗΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΣΥΝΗΣ. Ναι, με όλα αυτά που αρμόζουν σε μια κοινωνία ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΚΟΥ ΕΞΙΣΩΤΙΣΜΟΥ ή ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΚΗΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ή ΕΞΙΣΩΤΙΚΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ.

ΔΙΑΣΑΦΗΝΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου

Με την άμεση δημοκρατία δεν εξασφαλίζεται η πρόνοια και η προστασία για τα φτωχά κοινωνικά στρώματα. Στην άμεση δημοκρατία παίρνουν τις αποφάσεις οι πλειοψηφίες (50+1) και όχι όλοι οι πολίτες. Ποια πλειοψηφία μεγάλων και μεσαίων στρωμάτων θα αποδεχτεί διαχρονικά να φορολογηθεί υπέρ των ασθενέστερων στρωμάτων ή τον κάποιον περιορισμό στον πλουτισμό τους;

Στον φιλελεύθερο σοσιαλισμό μας ενδιαφέρει όλοι οι πολίτες να απολαμβάνουν την ευημερία.

Για όσους έχουν κολλήσει με την άμεση δημοκρατία και την έχουν αναγάγει σε πολιτική πανάκεια τους επισημαίνουμε ότι η άμεση δημοκρατία είναι μεν ένα σύστημα θεσμικής έκφρασης και ελεύθερης αυτοδιάθεσης του λαού, αλλά δεν σχετίζεται καθόλου με την κοινωνική ισότητα ούτε με την αναδιανομή κεφαλαίων σε ολόκληρη την κοινωνία, γιατί απλά δεν είναι "ιδεολογία"...

Μόνη της η (άμεση) δημοκρατία δεν αρκεί για να συγκροτηθεί μια δίκαιη, αλληλέγγυα και κοινωνική δημοκρατία. Στον φιλελεύθερο σοσιαλισμό η άμεση δημοκρατία με τη μορφή του κοινοτισμού μπορεί κάλλιστα να συνδυαστεί με την αντιπροσωπευτική προκειμένου να μην μετατρέπεται σε οχλοκρατία ή σε τυραννική πλειοψηφία αποκλεισμού πολιτών για ζητήματα που αφορούν τη θρησκεία, τη φυλή και τις παραδόσεις, το φύλο κλπ.

Ακόμα και στην αρχαία αθηναϊκή δημοκρατία υπήρχαν οι δύο παρατάξεις: η προοδευτική που ενδιαφερόταν για την πρόνοια και το καλό ολόκληρης της κοινωνίας και η συντηρητική που προωθούσε τον κοινωνικό δαρβινισμό με την επικράτηση του ισχυρότερου.

ΠΕΡΙ ΔΙΑΚΡΙΣΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΥ

Του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου

Σε ολόκληρη την Ευρώπη όλα τα κόμματα σχεδόν που πρεσβεύουν τον κοινωνικό φιλελευθερισμό ανήκουν κατά παράδοση στην κεντροαριστερά ή στα αριστερόστροφα κεντρώα κόμματα. Είναι απορίας άξιον πώς κάποτε η ελληνική κεντροδεξιά επιχείρησε να υιοθετήσει κάτι από αυτόν βαπτίζοντάς τον με κεντροδεξιά χαρακτηριστικά. Μόνο ρητορικά το επιχείρησε για να μπορέσει να επιβιώσει η συντηρητική παράταξη για να διεισδύσει στον ευρύτερο χώρο του κέντρου. Πάντοτε οι συντηρητικοί προσπαθούσαν να εφευρίσκουν τρόπους για να επικρατούν εκλογικά και να ενισχύουν τις πολύ μεγάλες τάξεις υιοθετώντας έναν πολιτικό μανδύα κοινωνικότητας.

Η ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΥ

Του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου


Εισαγωγικά

Στην νεότερη εποχή με την έκρηξη της Γαλλικής Επανάστασης εγκαινιάστηκε η σύγχρονη πολιτική περίοδος που διαρκεί μέχρι και σήμερα. Κατά τη γαλλική επανάσταση επικράτησε το τρίπτυχο ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ-ΙΣΟΤΗΤΑ-ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ. Το τρίπτυχο αυτό αποτύπωνε και αποτυπώνει ακόμα για την πολιτική θεωρία την σύγχρονη πορεία του ανθρώπου προς την ελευθερία σε όλα τα επίπεδα του ανθρώπινου βίου (πολιτική, οικονομική, κοινωνική, πνευματική). 

Η γαλλική επανάσταση οργανώθηκε και πραγματοποιήθηκε από την φιλελεύθερη αστική τάξη της εποχής (ανερχόμενα μεσαία κοινωνικά στρώματα)  ενάντια στην απολυταρχία των βασιλέων, στην θεοκρατία της εκκλησίας και στα οικονομικά και πολιτικά προνόμια των ευγενών. Η επανάσταση πέτυχε και περιορίστηκε η παντοδύναμη εξουσία του μονάρχη με την εισαγωγή μερικών δημοκρατικών θεσμών που παρείχαν περισσότερη δικαιοσύνη και περισσότερες ελευθερίες σε αυτούς. 

Στο κυρίως ζητούμενο

ΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΡΟΤΑΓΜΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΥ ΜΑΣ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΥ

Του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου

Έστω ότι κατορθώσαμε να δομήσουμε θεσμούς άμεσης δημοκρατίας και καταφέραμε να δώσουμε την εξουσία στους "πολλούς".

Και λοιπόν;

Τέτοιου είδους δημοψηφίσματα γίνονται και στις ΗΠΑ. Είναι κοινωνική δημοκρατία κάποια Πολιτεία των ΗΠΑ;

Λύθηκε το πρόβλημα του κοινωνικού ελλείμματος;

Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ

           

Του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου


Εισαγωγή

Στο πρόταγμα του φιλελεύθερου σοσιαλισμού συνυπάρχουν η ισότητα και η ελευθερία. Ενώ η νεοφιλελεύθερη θεώρηση προτάσσει την ελευθερία αποκλείοντας την ισότητα και η μαρξιστική θεώρηση το αντίστροφο, ο ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ θεωρεί ότι αυτές οι δύο έννοιες δεν μπορούν να υπάρξουν ξεχωριστά. Δεν μπορεί να υπάρξει ελευθερία χωρίς ισότητα και το αντίστροφο. Σύμφωνα με τον πολιτικό φιλόσοφο Νορμπέρτο Μπόμπιο η ισότητα είναι μια σχέση ενώ η ελευθερία είναι μια κατάσταση, κάτι που δεν συλλαμβάνουν οι μονοδιάστατες ιδεολογίες του κομμουνισμού και του νεοφιλελευθερισμού. 

Η ισότητα προσδιορίζεται και νοηματοδοτείται σε σχέση πάντα με κάποιον άλλο. «Είμαι ίσος προς...» αναφέρουμε. Αντιθέτως, η ελευθερία δεν προσδιορίζεται σε σχέση με κάποιον ή κάτι άλλο. Η ελευθερία αυτοπροσδιορίζεται, δεν ετεροπροσδιορίζεται. Συνιστά μια αυταξία. Για αυτό είναι μια κατάσταση. 

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ

Του Μιχαλόπουλου Αθανάσιου

Α. Ο  ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΣ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ.

Ο ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ  ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ  αποτελεί   ένα  εννοιολογικό  πλαίσιο  οργανωτικών  και  διοικητικών αρχών,  δομών και θεσμών  για  την εφαρμογή  της  άμεσης δημοκρατίας στα πλαίσια της ιδεολογίας του ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΥ που  στόχο  έχει  την αφύπνιση  και εδραίωση  μιας ποιοτικής  συλλογικότητας  στη  σύγχρονη εποχή  επιζητώντας  τη  διαρκή  ενεργή  παρουσία  και  συμμετοχή  του πολίτη  στα κοινά.

Το θεμελιακό πολιτικό πλαίσιο συγκρότησης της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ αντικατοπτρίζεται στην εξής ιδέα :

« Η πολιτική κοινότητα αποτελεί ένα οργανικό σύνολο, δηλαδή όχι ένα απλό άθροισμα ανθρώπων ή ατόμων αλλά ένα είδος ζωντανού σώματος, στο οποίο στο σύνολό του διακρίνονται υπερβατικές ιδιότητες (η καθολική ζωή, το όντως νόημα) τις οποίες δεν κατέχουν τα ξεχωριστά μέρη του. Όπως ένα δάκτυλο δεν έχει ζωή αποκομμένο από το σώμα, έτσι και το άτομο που ιδιωτεύει δεν έχει νόημα χωρίς την πολιτική κοινότητα. Η πολιτική κοινότητα στη σύστασή της έχει διυποκειμενική συγκρότηση, δηλαδή εδραιώνεται από τα κάτω, από ελεύθερους πολίτες».

Β.

Η  ΠΟΛΙΤΙΚΗ  ΚΑΙ ΗΘΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ  ΤΟΥ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΥ:

ΚΥΚΛΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΑΞΙΩΝ

Σύνδεση της Φιλοσοφίας, της Τέχνης και της  Επιστήμης με την θεσμική οργάνωση της κοινωνίας 

ΚΥΚΛΟΣ  ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ  ΑΞΙΩΝ

Συλλογικό άτομο - Κοινότητα - Πολλαπλά  κέντρα  εξουσίας - Εδαφολογία - Οικολογία - Αστοχωρική  ανάπτυξη - Οργανική  αγορά - Γεωοικονομία - Διοικητικός πολυκεντρισμός - Ανεξιθρησκία

Επειδή πολλοί συμπολίτες μας συγχέουν τον κοινοτισμό με κολεκτιβιστικές θεωρήσεις που προάγουν μια κλειστή κοινωνία, είναι ανάγκη να καταστεί σαφής ο τρόπος που προσλαμβάνει την οικονομία μιας χώρας, μιας περιφέρειας ή ενός δήμου.

Ο δημοκρατικός κοινοτισμός  είναι μια πρόταση φιλελεύθερου κοινοτικού  σοσιαλισμού για την κοινωνία. Δεν συγκροτείται ως πρόταγμα λαμβάνοντας στάση αντιτιθέμενη με τις ιδεολογίες του φιλελευθερισμού ή του σοσιαλισμού, αλλά στάση πολιτικής υπέρβασης των ορίων σύλληψης των αφηγήσεών τους. Ο δημοκρατικός κοινοτισμός δεν έρχεται κατ΄ευθείαν από το προνεωτερικό παρελθόν αψηφώντας τις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτιστικές συνθήκες των σύγχρονων κοινωνιών, αλλά προσδιορίζει την σύγχρονη ταυτότητά του πάντοτε σε σχέση με το διαχρονικό συγχρωτισμό των πνευματικών, ατομικών και κοινωνικών αναγκών της ανθρώπινης φύσης στο πλαίσιο της μετανεωτερικότητας. Ο ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ λοιπόν, αποτελεί πρώτα από όλα ένα ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΡΕΥΜΑ το οποίο κομίζει πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά προτάγματα που θεμελιώνουν μια άλλη συλλογικότητα με βάση την αληθινή δημοκρατική συγκρότηση της κοινωνίας και την από τα κάτω διαρκή θέσμιση της κοινωνίας. Το ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΡΕΥΜΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΥ προτάσσει τον ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΛΟΥΡΑΛΙΣΜΟ ΣΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΛΗΨΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ και αντιπαλεύει το μονιστικό πρόταγμα του ατομικιστικού ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΥ. Στον σύγχρονο κόσμο κυριαρχεί μεν το ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟ ΡΕΥΜΑ αλλά βρίσκεται σε πολιτιστική περιδίνηση και παρακμή. Ο ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ, ΣΕ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ ΜΕ ΤΟΝ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ, ως πολιτιστικό ρεύμα δεν έρχεται να αντικαταστήσει το υπάρχον σύστημα, αλλά να το μεταμορφώσει σταδιακά. Σιγά σιγά θα επέρχονται αλλαγές σε όλα τα επίπεδα του σύγχρονου πολιτισμού. Ο ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ (ως ανθρωποκεντρική άμεση δημοκρατία) θα λειτουργεί ως πολιτιστική "μέλισσα", γιατί δεν είναι δογματικός και αποδέχεται πολλά στοιχεία του πολιτικού φιλελευθερισμού. Όπως ο φιλελευθερισμός, αν και ενσωμάτωσε πολλά κοινοτιστικά στοιχεία για να επιβιώσει χωρίς να μπορέσει να αμβλύνει τις κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες, έτσι και το πολιτιστικό ρεύμα του δημοκρατικού κοινοτισμού είναι ανοιχτό και πλουραλιστικό στη δυναμική του ανέλιξη. 

Ο σύγχρονος δημοκρατικός κοινοτισμός προωθεί την ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ συλλαμβάνει μια υπερβατική θεώρηση της οικονομίας και μπορεί να συνδυαστεί άψογα είτε με μια "ελεύθερη" κατά δήμο οικονομία με αντισταθμιστικά πλαίσια εξισορρόπησης είτε με μια μεικτή-σοσιαλιστική οικονομία με ευέλικτα τοπικά δίκτυα διαφοροποίησης. Εξαφανίζει τις στρεβλώσεις ανισοκατανομής που προκαλεί το ασύδοτο μοντέλο του οικονομικού φιλελευθερισμού και προσδίδει δυναμική ανάπτυξης στη στατικότητα και τον μαρασμό που επιφέρουν ο έντονος παρεμβατισμός και η δύσκαμπτη κρατική οικονομία, γιατί αναζωογονείται από τα φιλελεύθερα σοσιαλιστικά ιδεώδη.

Τι  είδους  πολιτεία  προωθεί  ο    ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΣ:

Κάθε  δήμος  και  περιφέρεια  αποκτούν  πολιτειακή  οργάνωση (ολοκληρωμένη κοινότητα), κομίζοντας  θεσμούς  σαν να  είναι μικρά  κράτη  με πολλές  εξουσίες  και  αναβαθμισμένες  δομές. Μέσα  σε  κάθε δήμο  οι πολίτες  θα  ψηφίζουν  αποφασίζοντας  τα πάντα. Θα  παίρνουν  αποφάσεις  για το ύψος  της  φορολογίας, τη δομή  που  θα επιθυμούν να έχει  το  εκπαιδευτικό  σύστημα  του δήμου τους, τη μορφή  που θα έχει  η εμπορική, επιχειρηματική  και  αγροτική  παραγωγική  δομή  του τόπου τους. Οι  δημοτικοί, περιφερειακοί  και εθνικοί  προϋπολογισμοί  θα  διαμορφώνονται  και θα  εγκρίνονται  από  τους πολίτες  μέσα  από  τακτικά-ευρέα  δημοψηφίσματα  σε  θεσμοθετημένα  τακτά  χρονικά διαστήματα. 

Για  να επιτευχθεί  στην πράξη  η ενεργή  συμμετοχή  του πολίτη  στα  κοινά, είναι  ανάγκη  να  καθιερωθούν  θεσμικά  τα  ευρέα δημοψηφίσματα  και  οι συνελεύσεις (λαϊκές  και  κοινοτικές) ως τρόπος  πολιτειακής  διακυβέρνησης  δήμων, περιφερειών  και κεντρικού  κράτους.

Σε αντίθεση με την νεωτερική άμεση δημοκρατία στην οποία οποιοδήποτε ζήτημα μπορεί να τεθεί σε δημοψήφισμα, στον σύγχρονο δημοκρατικό κοινοτισμό ζητήματα που σχετίζονται με τον ανθρωποκεντρισμό, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ατομικές, κοινωνικές και πολιτικές ελευθερίες (ανεξιθρησκία, ελευθερία έκφρασης, κοινωνική εργασία, διαφορετικότητα, κλπ) δεν μπορούν να τεθούν σε δημοψηφίσματα. Τα δημοψηφίσματα στον δημοκρατικό κοινοτισμό έχουν καθολικότητα και όχι αποσπασματικότητα, δηλαδή δεν συλλαμβάνουν ένα υποσύνολο του σώματος των πολιτών μιας πολιτειακής κοινότητας, όπως μια τάξης ή συντεχνίας επαγγελματιών, αλλά το σύνολο του πολιτικού σώματος μιας πολιτειακής κοινότητας (χωριό, δήμος, περιφέρεια, κράτος). Οποιαδήποτε  απόπειρα  αντικατάστασης  των  δημοψηφισμάτων  και των συνελεύσεων,  που  αποτελούν  θεμελιακοί θεσμοί  έκφρασης  της  λαϊκής  βούλησης, με  δημοσκοπικές  ή  κλειστής τεχνικής  λογικής  μεθόδους  διερεύνησης  της  λαϊκής  θέλησης  ακυρώνει  το πραγματικό  ουσιαστικό διακύβευμα  για  την  εγκαθίδρυση  της  αληθινής  δημοκρατίας, γιατί  έτσι  και  θεσμοθετείται  η  ανενεργή  μη  βιωματική  συμμετοχή των  πολιτών  στη διαμόρφωση  της  πολιτικής, αλλά  και  υπεισέρχονται  μορφές  επικοινωνιακών  ή  μη  συστημάτων που μεσολαβούν,  προκειμένου  να  αποτυπωθεί  η λαϊκή βούληση,   ενδυναμώνοντας  έτσι   πολιτικούς  μηχανισμούς  που  προκαθορίζουν  τους  όρους  των  ζητημάτων  που τίθενται  και  επομένως  δεν  αποτυπώνουν  αληθώς  τις  αποφάσεις  των πολιτών. 

Στο  πολιτικό πρόταγμα  του ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΤΙΣΜΟΥ περιλαμβάνονται  και η κλήρωση  που προκρίνει  την πολιτική ισότητα  και  τη διαφάνεια, αλλά  και η εκλογή  που προκρίνει  την ανάδυση  των άξιων  ή ικανών  σε  νευραλγικές  θέσεις  που καθιστούν  περισσότερο  ποιοτική  και ορθολογική  τη λειτουργία  του δημοκρατικού πολιτεύματος.